Veto?

Hoe gaat het met u?
Best wel goed. Prima zelfs.
Dus geen problemen?
Nee, niet echt.
Awel, dat is nou jammer.
Pardon?
Ik zou willen dat ge straks naar de markt gaat om er wat te gaan kopen.
Ehhh…problemen bedoelt u?
Precies! Dan kunt ge daar weer lekker mee aan de slag om aan u zelf te werken.
Ja maar…het gaat juist zo goed nu…
Daarom juist! Blijf alert! Trap niet opnieuw in uw eigen valkuil hè!

Bovenstaande dialoog is tussen mij en de arts bij wie ik heel wat jaren geleden een intensieve (energetische)therapie of selfmanagement training -net hoe je het noemen wilt- volgde in België. Samen met een kleine groep andere deelnemers was ik een week lang te gast op zijn toenmalige schitterende landgoed met Kempische boerderijen, prachtige tuinen, vijvers en zonnige serres (bovenstaande foto is daar één van). Waar al een compleet boek over is geschreven, kan ik niet zomaar in een paar regels verwoorden, maar samengevat: het was er letterlijk een oase van groen en rust. Achteraf bleek het voor mij een inspirerende plek om mezelf te ontdekken en te vernieuwen.

De missie van onze begeleidend arts was, ons te laten stilstaan bij onszelf en te laten doorzien wat ons kwelt. Hoe het in elkaar zit en hoe er gepast mee om te leren gaan. Het was aan ieder voor zich om te bepalen in welke mate en hoe de vraag voor onszelf te stellen. Hij stelde daarbij duidelijk voorop: Neem zelf de leiding van je leven en draag zelf de volle verantwoordelijkheid voor je eigen bestaan!

Zo was het hele selfmanagement-gebeuren voor mij een ware uitdaging naast alle beproevingen, maar ook mooi en (ont)spannend tegelijkertijd. Je begrijpt dat zoiets niet zonder slag of stoot verloopt, nee het is een heel proces. De mijne nam wat jaartjes na mijn Belgisch logeerpartijtje in beslag. Uiteindelijk heb ik mezelf stukje bij beetje echt goed leren kennen, inclusief mijn valkuilen.

Bovengenoemde training werd in de wandelgangen ook wel “De Basiscursus” genoemd. Destijds vond ik dat een rare benaming, maar door alles wat ik daarna meemaakte ben ik die benaming beter gaan begrijpen. Het is inderdaad een basis die je krijgt aangereikt, het is aan jezelf wat je er mee doet en hoe je er mee omgaat of toepast in je verdere leven.

Zo zei onze arts ook weleens met een knipoog: Ge krijgt hier dagelijks een buffet voorgeschoteld waar ge van mag nemen zoveel ge wilt. De keuze is aan u, maar ik adviseer u: neem niet alleen dat wat ge lekker vindt en wat u gewoon is. Proef ook eens iets nieuws of neem iets anders. Wat doet dat met u? Wij realiseerden ons dat dit zowel gold voor de verscheidenheid aan therapieën die we ondergingen, plus -letterlijk- als we voor het avondeten plaatsnamen aan de met zorg gedekte tafels in de sfeervolle serre.

Het gaat mij te ver om alles uit de doeken te doen, sowieso is dat in een blog zeker mijn bedoeling niet. Waar ik echter nog wel iets over wil vertellen is het woord Veto.

De afspraak binnen de training is, dat zodra iemand Veto! zegt, onmiddellijk alles op dat moment voor die persoon wordt gestaakt. Daar staat wel tegenover dat de persoon in kwestie dan moet uitleggen waarom hij of zij Veto heeft geroepen. Vervolgens werd daar later ook nog eens apart met betreffende persoon verder op doorgegaan.

Klinkt heel logisch toch? Gewoon Veto roepen als je iets niet wilt. Klopt. Hoewel…. het blijkt toch ‘een dingetje’. Ik zal proberen uit te leggen waarom.

Tijdens alle oefeningen mag je je uiten op jouw manier, dus roept u maar. Ik noem maar iets: stel je bent boos, verdrietig of angstig, dan mag je schreeuwen, schelden of zelfs totaal uit je dak gaan. Kortom: gooi er lekker uit wat je kwijt wilt. Doe maar! Maak vooral van je hart geen moordkuil.

Van deze mogelijkheid maakte ik altijd dankbaar gebruik. Aldus schreeuwde ik een van de begeleiders een keer hartgrondig toe tijdens een heftige confrontatie-oefening: Rot op! Ik heb hier helemaal geen zin in! Ik kap er mee! Stop maar, hou maar op! Sodemieter op jij! Laat mij met rust! Moven, wegwezen!

Je weet dat je gewoon Veto kunt zeggen hè, als je écht wilt stoppen? de altijd rustige stem van de begeleider op dat moment.
Ja dat weet ik ook wel! Hou nou je mond maar weer! beet ik nijdig van me af, terwijl ik mijn oefening onder luid protest en gemopper afrondde.

Tijdens de nabespreking van betreffende oefening was het bijzonder om te ontdekken, dat ik van mezelf schijn te weten dat ik het kan opbrengen om ergens doorheen te komen. Het helpt mij als ik dan wel de gelegenheid krijg om me te uiten. Ik voelde na meerdere oefeningen hoe bevrijdend het (voor mij)werkt om van alles uit te kunnen kramen, wetende dat ik me heus wel red. Ik kwam erachter hoe verademend het is als de ander mij gewoon laat uitrazen en mijn gang laat gaan. De wetenschap dat ik Veto kon roepen als een soort “achter de hand, als het nodig is”, stelde mij op een bepaalde manier gerust.

Want: wilde ik echt dat mijn begeleider op sodemieterde? Neen. Wilde ik er echt mee kappen? Neen. Wilde ik echt met rust gelaten worden? Neen. Eigenlijk had ik mijn begeleider gewoon keihard naast me nodig, al was het maar als boksbal -niet oneerbiedig bedoeld. De aanwezigheid was genoeg, diens zwijgen ook in dit geval en zo kon ik in een voor mij veilige omgeving mijn grenzen verkennen.

Het Veto-woord in mijn achterhoofd, maakt mij bewuster in mijn handelen en zelfs bij het nemen van een beslissing. Maar ook zet het me aan het denken als ik de strijd van of bij een ander zie. Wat zou ik doen in zo een situatie? Soms zou ik de ander willen helpen, maar weet niet waar ik precies goed aan doe. In ieder geval: nooit ongevraagd! En dan nog: Luisteren-observeren-vertalen is één pakketje, maar handelen is een ander ding. Soms is spreken zilver en zwijgen goud. Goedbedoelde adviezen of opmerkingen kunnen ook averechts werken..

Ieder mens is anders en reageert anders. Toch gun ik iedereen de mogelijkheid om het woord Veto voor zichzelf in te zetten in bepaalde situaties. Al was het maar om de kans te ervaren om diep van binnen te voelen of je op dat moment daadwerkelijk alles een definitief HALT wilt toeroepen. Of (wat veel meer voorkomt dan je denkt!) toch niet, want je wilde je juist alleen maar even uiten en bedoelde het ‘willen stoppen’ niet letterlijk.
Ik zou bijna zeggen: Het is de overweging beslist waard, mocht je je ooit in een situatie bevinden waar je het kunt uitproberen…..

Deze blog heb ik min of meer geschreven omdat iemand die ik ken het op dit moment heel erg zwaar heeft. Op afstand volg ik diens enorme strijd om kanker te overwinnen. Persoonlijk heb ik kanker tot nu toe nooit gezien en benoemd als iets waartegen ik heb “gestreden”. Echter, als ik hoor hoe ongelofelijk zwaar de behandelingen zijn die betreffende persoon op dit moment in het ziekenhuis ondergaat, dan kan het beslist niet anders genoemd worden dan een hele zware strijd.

Geen kanker is hetzelfde, geen behandeling is hetzelfde, geen beleving ervan is hetzelfde. Nogmaals: geen mens is hetzelfde. Wat voor mij geldt, geldt voor een ander waarschijnlijk totaal niet. Ik kan niet voor een ander bepalen wat ‘genoeg’ is, want: Wanneer is het genoeg? Beter gezegd: Wanneer is het genoeg voor jou?

Van mezelf weet ik dat ik meer dan eens in mijn leven gefrustreerd heb uitgeroepen: Ik ben er klaar mee! Ik kap er mee! En toch…..Waarschijnlijk draag ik ergens verborgen in mij altijd een sprankje hoop bij me, dat ineens te voorschijn piept als Veto in zicht dreigt te komen.

Meteen weet ik wat ik wil zeggen.
In de eerste plaats tegen de bekende persoon in het ziekenhuis:
Vind dat verborgen sprankje in jezelf en: Houd Hoop!

Verder wens ik het ook iedereen toe die dit leest