5-jaarsoverleving

5-jaarsoverleving

26 augustus 2021 2 Door Bonnie

Voor ons zondagochtend ontbijt nemen wij graag uitgebreid de tijd, dan zitten we samen uren aan tafel te bomen over van alles wat er maar ter sprake komt. Het is de enige ochtend dat dit kan. Doordeweeks en zaterdag lukt dat niet, omdat Don dan op tijd naar zijn werk vertrekt. Dan sta ik meestal ook vroeg op, maar dan heb ik ‘zwijgplicht’. Nou ja, niet echt…maar Don zijn gezicht spreekt boekdelen. 

Ik leg het even uit: Zodra ik ‘s morgens wakker word en mijn ogen zijn open, dan werken mijn stembanden ook meteen op volle toeren. Don daarentegen, is meer van het op gemak wakker worden met een ontbijtje, koffie en het nieuws lezen in alle rust. Hij moet zuchten van mijn “blablabla” en ik weet inmiddels dat zijn doordringende blik zoiets betekent als: “Bon, moet dit nu? Pffff ben je niet een beetje te druk? Ga nog even uitslapen joh!” Ik begrijp dat. Dus praat ik ‘s morgens tegen de waterkoker of andere attributen op het aanrecht. Maar op zondag worden alle andere Zwijgende Zen Ontbijten (hee, klinkt een beetje als een Suske en Wiske verhaal) ruimschoots gecompenseerd. 

Meerdere klanten die al jaren bij Don in de winkel komen, hebben het nog al eens over alle veranderingen aldaar. Van fotorolletjes ontwikkelen en afdrukken naar digitale prints vanaf camera’s of mobiele telefoons. Of van beeld op smalfilm overzetten op video, vervolgens op cd of usb stick tot aan opslag in ‘de cloud’. Het zijn slechts een paar dingen. Don mag dan al 31 jaar in de fotobranche werken, maar in de loop der jaren is er zoveel veranderd, dat hij nu in een totaal “andere winkel” staat dan die van zijn beginperiode.

We hadden het erover tijdens het ontbijt en mijmerden wat door, totdat Don ineens opmerkte: Maar laten we het eens dichter bij huis zoeken, en niet over zo’n hele lange periode. Laten we zeggen vijf jaar. Hoe waren onze afgelopen vijf jaar? Wat is er allemaal veranderd / zijn wij veranderd? 

Zoooo…..dat was nogal een vraag!
Ik sprak voor mezelf, het eerste woord dat in me opkwam: kanker. Gevolgd door: het verlies van mijn moeder, alle naweeën en ongemakken door kanker -overleven, eczeem -overleven-, astma -overleven-, doof worden, aanpassingen, opkrabbelen, ‘noodgedwongen’ verhuizen, alternatieven vinden als in: ‘kan niet meer’ wordt: ‘hoe kan het anders?’. 

Kortweg: voor mij waren het op persoonlijk vlak vijf jaren met veel onzekerheden, omschakelen en aanpassen. En toen ik dacht het overleven te hebben overleefd, kwam als klap op de vuurpijl: het hele Covid19 gebeuren. Gek genoeg veranderde er juist in die periode voor mij niet veel. Ik was immers al gewend om alleen thuis te zijn en mijn leefwijze was al aangepast, ik zag dat als een voordeel.  Een ander voordeel was, dat er ineens van alles on-line mogelijk was. Allerlei workshops werden gratis of tegen een kleine vergoeding aangeboden. Ik moet zeggen dat mijn creatieve brein hierdoor wel meer aangewakkerd werd.

Natuurlijk zag ik de verandering in de wereld om mij heen wel in één jaar tijd gebeuren. Eerst was er nog een soort ‘saamhorigheid’, in hetzelfde schuitje zitten en naar elkaar omkijken. Op een bepaald moment sloeg het om en werd het grimmig. Klagen-om-het-klagen, saamhorigheid leek nu eerder: ikke-ikke-ikke en dan ook nog alle verdeeldheid en fanatiek geuite meningsverschillen.
Maar oké, laat ik me niet meeslepen…
De vraag ging juist over ONZE vijf afgelopen jaren.

Don meende, dat we er allebei in een bepaald opzicht wijzer van zijn geworden. Sterker en begripvoller of misschien beter gezegd: ‘door ervaring rijker’. Want ja, daar zijn we het over eens: we zijn rijk. En nee: niet qua bankrekening, maar wel terugblikkend op alle waardevolle sociale contacten die we mochten beleven -en nog! En ja: helemaal bovenaan staan wij samen, for better and for worse ofwel door dik en dun (dat laatste, daar werk ik nog verder aan 😉 )

Vijf jaar na de diagnose van kanker wordt gezien als een belangrijk moment. De kans dat het daarna nog terugkomt, is bij veel kankersoorten vrij klein. Daarom wordt er in de medische wereld niet gesproken over ‘genezingspercentages’, maar over ‘overlevingspercentages’, meestal de 5-jaarsoverleving. Dat stadium heb ik nu dus bereikt. Ik bedenk me dat de periode er naar toe, mijn leven bewuster is geworden, gelardeerd met allerlei clichés als: Niet klagen, maar dragen of Carpe Diem of  zoals de bekende quote van Eleanor Roosevelt:

Tussen het gekookte eitje en het broodje marmelade, zijn onze vijf jaren uitgebreid de ontbijt-revue gepasseerd. We waren het eens, dat we er allebei op onze eigen manier -maar vooral samen- doorheen zijn gerold. Praten heeft geholpen, Luisteren nog meer en Respecteren was het toverwoord. Plus natuurlijk twee andere belangrijke, niet te vergeten, aspecten: Relativeren en Humor.

Verder was in alle hectiek het fotograferen voor Don een welkome afleiding en bleek ikzelf aardig dingen letterlijk van me af te kunnen schrijven. Ik vergelijk het zo’n beetje met het maken van een lijstje zodra mij wat boodschappen te binnen schieten. Het moment dat ik ze opschrijf, hoef ik er niet meer aan te denken en kan ik gewoon door met waar ik mee bezig was.

Zo lijkt het met het schrijven -of bloggen- min of meer ook te werken. Zodra ik bijvoorbeeld schrijf over iets waar ik mee zit, dan lijkt het alsof de last wat minder zwaar wordt. Vooral in het begin na de diagnose voelde ik het echt als ‘gedeelde smart is halve smart’. De wetenschap dat mijn verhaal ergens door iemand gelezen werd, was voor mij een soort alternatief voor “iemand luistert, iemand hoort mij” en dat was voldoende. Het was niet zo zeer bedoeld als vraag om hulp of een oplossing. Natuurlijk is een beetje hulp heel fijn, maar het meeste komt op jezelf aan -zo is mijn ervaring. Sommige dingen moest ik toch echt zelf ondergaan en ondernemen. Dag voor dag, step by step.

En zo heeft de ontbijtvraag mij, ook nog een tijdje ná de vers (door Don)gebakken broodjes, aan het denken gezet. Ik denk dat het af en toe wel eens goed is om er even bij stil te staan, al was het alleen maar om daarna te zien waar wij nu staan -en niet vergeten dankbaar te zijn…